محمد ابراهیم طریقت قائم مقام مجری طرح کارت هوشمند ملی صبح روز یکشنبه در نشست خبری به تشریح برنامه‌های اجرایی پروژه کارت هوشمند ملی پرداخت و با بیان اینکه براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، این طرح به صورت مرحله‌ای اجرا می‌شود گفت: برای این منظور چند مرحله پیش بینی شده است که در طرح پیش از پایلوت، کارت هوشمند ملی برای بک جامعه مشخص 10 هزار نفری در شهر قم طراحی و در اسفند سال 88 نیز اجرا شد. پس از این مرحله، پایلوت واقعی برای یک میلیون نفر در قم انجام می‌شود و پس از آن برنامه ریزی برای فاز نهایی صورت می‌گیرد که در آن برای تمامی شهروندان ایرانی کارت هوشمند ملی صادر خواهد شد.
وی با بیان اینکه برای اجرای این مراحل پژوهش‌های فنی و تجاری فراوانی صورت گرفته و با شرکت‌های ارائه دهنده خدمات در حوزه‌های مختلف مذاکره انجام شده است، در مورد هزینه‌های این طرح نیز تاکید کرد: بسیاری از هزینه‌هایی که صورت می‌گیرد به صورت سرمایه‌ای بوده و در صورت راه‌اندازی مشخص می‌شود لذا برآورد بودجه در قالب کیفیت درنظر گرفته شده معنی می‌یابد.
طریقت با تاکید بر اینکه کارت هوشمند ملی یکی از مهم‌ترین پیش نیازهای هویت دیجیتال است که همزمان با برنامه دولت الکترونیک باید به صورت وسیع و فراگیر دنبال شود ادامه داد: در این طرح به هر شهروند ایرانی یک کارت هوشمند ملی داده می‌شود که مرجع هویت فرد در فضای دیجیتال و خدمات مربوطه قرار می‌گیرد.
وی گفت: این طرح منحصر بفرد در حوزه فناوری اطلاعات از حیث فراگیر بودن و ملی بودن بسیار حائز اهمیت است و ویژگی خاص آن نیز طرح حاکمیتی بودن ماهیت آن است.
قائم مقام مجری طرح کارت هوشمند ملی با اشاره به نقش سازمان ثبت احوال در اجرای این طرح به عنوان مجری پروژه تاکید کرد این سازمان از سال‌ها پیش موضوع هوشمند کردن کارت ملی کنونی را بررسی کرده و در این راستا پژوهش‌های گسترده‌ای انجام داده که در نهایت منتج به اجرای طرح پایلوت یک میلیونی در استان قم شده است.
تصویب هفت خدمت برای کارت هوشمند ملی
طریقت با اشاره به دلایل انتخاب استان قم برای اجرای این طرح و با بیان اینکه این استان از جمله انتخاب‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای گسترش و تقویت زیرساخت‌های ارتباطی بوده است اضافه کرد: برای تعیین خدمات کارت هوشمند ملی نیز کمیته راهبری تشکیل شده که براساس مجموعه جلسات برگزار شده 7 خدمت اساسی برروی این کارت به تصویب رسیده است.
وی تاکید کرد: هفت کاربرد درون کارت هوشمند ملی در حوزه دیجیتال به دو دسته تقسیم می‌شوند که دسته اول را کاربردهای هویتی با محوریت وزارت کشور تشکیل می‌دهند. از جمله این کاربردها می‌توان به شناسایی، تصدیق هویت، امضای دیجیتال و انتخابات الکترونیکی اشاره کرد.
قائم مقام مجری طرح کارت هوشمند ملی در مورد دسته دوم کاربردهای این کارت به کاربردهای شهروند الکترونیکی اشاره کرد و گفت: این کاربردها شامل سلامت الکترونیک با محوریت وزارت بهداشت، یارانه الکترونیکی با محوریت وزارت رفاه و کاربرد بانکی با محوریت بانک مرکزی خواهد بود.
وی ادامه داد: در ارتباط با کاربردهای شهروند الکترونیکی، سلسله جلسات کارشناسی با سه وزارتخانه کشور، بهداشت و رفاه با حضور نمایندگان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان ثبت احوال شروع شده که با برنامه ریزی صورت گرفته مشخصات فنی و سایر ملزومات این کاربردها نهایی شده و در طرح پایلوت کارت هوشمند ملی در قم عملیاتی می‌شوند.
کارت هوشمند ملی جایگزین کارت‌های ملی کنونی
طریقت با تاکید بر اینکه تا سال 95 تمامی ایرانیان بالای 15 سال دارای کارت هوشمند ملی خواهند شد که در ذات خود یک کارت چند منظوره برای امور مختلف خواهد بود اظهار داشت: با اجرای این طرح به مرور کارت‌های ملی کنونی جمع آوری شده و کارت‌های هوشمند جایگزین آنها خواهند شد.
وی با اشاره به شکل ظاهری این کارت‌ها افزود: نام، نام خانوادگی، نام پدر و عکس و اثر انگشت برای این کارت‌ها تعبیه شده است و این کارت برای ارائه خدمات مختلف تا 75 کیلوبایت حافظه دارد.
قائم مقام مجری طرح کارت هوشمند ملی افزایش امنیت فیزیکی، بیومتریک، تراشه و زیرساخت و حداقل کردن امکان جعل هویت از طریق تجهیز دیتا سنتر ثبت احوال به اثر انگشت را از جمله اهداف این طرح عنوان کرد و گفت: انگیزه‌های متفاوتی از ابعاد تکنولوژیک، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در این طرح مدنظر قرار گرفته است.
تجربه جهانی کارت هوشمند ملی
به گزارش خبرگزاری مهر، مطالعات تطبیقی صورت گرفته از کشورهای مختلف جهان نشان می‌دهد که از حدود 30 کشور عضو اتحادیه اروپا، 25 کشور کارت ملی دارند. از این میان بیش از 10 کشور در حال حاضر کارت هوشمند ملی دارند که می‌توان به کشورهای ایتالیا، اسپانیا، پرتغال، هلند، بلژیک و فنلاند اشاره کرد. 13 کشور دیگر نیز برنامه اجرای کارت هوشمند ملی را دارند که از آن جمله می‌توان از آلمان و فرانسه نام برد.
بررسی‌ها در حوزه کشورهای خاور دور نیز رویکرد مشابهی را به استفاده از کارت هوشمند ملی نشان می‌دهد. مالزی از پیشروان این حوزه بوده است. چین نیز از چند سال پیش با رویکرد خاصی کارت هوشمند ملی را معرفی کرده و کشورهای تایلند، هنگ کنک و سنگاپور هم کارت هوشمند ملی دارند.
کره و ژاپن نیز در حال بررسی این سرویس هستند و اقداماتی را در این زمینه انجام داده‌اند. به تازگی دولت هند هم اعلام کرده که قصد ارائه کارت هوشمند ملی به بیش از یک میلیارد جمعیت خود را دارد.
بررسی‌های صورت گرفته در حوزه کشورهای حاشیه خلیج فارس و ترکیه نیز نشان می‌دهد که تمامی این کشورها به معرفی کارت هوشمند ملی برای شهروندان خود اقدام کرده‌اند. از جمله این کشورها می‌توان به عربستان سعودی، امارت متحده عربی، بحرین، عمان، قطر، کویت، پاکستان و ترکیه اشاره کرد.
نکته مهمی که در ارتباط با کشورهای حوزه خلیج فارس وجود دارد استفاده بین‌المللی این کشورها از کارت هوشمند است به نحوی که کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در ارتباط با استفاده متقابل و ارائه خدمات براساس کارت هوشمند ملی شهروندان این کشورها مصوباتی داشته‌اند. از جمله این مصوبات استفاده از این کارت به عنوان سند مسافرتی برای مسافرت بین این کشورها است که هم اکنون عملیاتی شده است.
